Facebook

99-te urodziny Andrzeja Samsonowicza „Xięcia”

Urodził się 18 września 1922 roku w Warszawie. Rodzicami jego byli Jan i Henryka z domu Korwin-Krukowska. Ojciec profesor Uniwersytetu w Warszawie oraz we Lwowie, matka nauczycielka geografii w Państwowym Gimnazjum i Liceum Żeńskim im. Juliusza Słowackiego w Warszawie. Andrzej uczęszczał do Prywatnego Męskiego Gimnazjum i Liceum Towarzystwa im. Jana Zamojskiego, w którym uzyskał świadectwo dojrzałości w 1939 roku. Podczas nauki w szkole należał do 2 Warszawskiej Drużyny Harcerzy im. Tadeusza Reytana. Był typem humanisty, szczególnie pasjonował się literaturą francuską, mimo to w 1941 roku rozpoczął studia medyczne w Prywatnej Szkole Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego (tzw. Szkole Zaorskiego). Interesowała go w sposób szczególny chirurgia, dlatego też przez kilka miesięcy uczestniczył w dodatkowych zajęciach prowadzonych przez prof. Leona Manteuffela.

 

W konspiracji działał w Szarych Szeregach, trafił tam dzięki Kazimierzowi Łodzińskiemu “Markizowi”, którego poznał w Szkole Zaorskiego. Od jesieni 1942 roku w Grupach Szturmowych, a od września 1943 roku w Batalionie „Zośka”. Uczestniczył w akcjach: „Góral”, „Taśma”- „Sieczychy”, „Wilanów”, „Rogoźno”, „Pogorzel”. W 1944 roku ukończył z czwartą lokatę II turnus Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agricola” , a następnie w czerwcu w „Bazie Leśnej” pod Wyszkowem odbył szkolenie wojskowe.

 

W czasie Powstania Warszawskiego brał udział w walkach na Woli, Starym Mieście i Czerniakowie. Na Woli w okolicy szkoły św. Kingi, 11 sierpnia wraz z grupą pięciu żołnierzy i trzech łączniczek z III plutonu „Felek” 2 kompanii „Rudy” został odcięty od reszty oddziału. Razem z „Xięciem: byli: Jerzy Gawin “Słoń”, Tadeusz Sumiński “Leszczyc”, Jerzy Rządkowski “Kieros”, Wojciech Markowski “Sęp”, Irena Kołodziejska “Irena”, Stefania Grzeszczak “Stefa” oraz Grażyna Zasacka “Grażyna”. Przez Wolę, Bernerowo, Laski przedostali się do Kampinosu. Tam spotkali się z grupą mjr. Alfonsa Kotowskiego “Okonia”, z którym przeszli na Żoliborz. Kanałami przedostali się na Stare Miasto, gdzie 24 sierpnia dołączyli do mocno już wykrwawionego Batalionu „Zośka”.

 

„Xiąże” został mianowany zastępcą „Słonia”, który po rannym Tadeuszu Szajnochu “Cielaku” objął dowództwo plutonu „Felek”. Brał udział w walkach na terenie Zakładów Fiata przy ul. Sapieżyńskiej. Podczas próby przebicia ze Starego Miasta do Śródmieścia w nocy z 30 na 31 sierpnia ranny „Xiąże” odcięty od swojego oddziału do Śródmieścia przedostał się kanałami. W dniu 3 września następuje reorganizacja Batalionu. Andrzej zostaje mianowany szóstym dowódcą plutonu „Alek”. Po kilku dniach odpoczynku zajmują pozycje na Górnym Czerniakowie.

 

Poległ w nocy z 14 na 15 września w rejonie ul. Solec, w czasie akcji, która miała na celu oczyszczenie z Niemców, brzegu Wisły przed zapowiadanym desantem żołnierzy Armii Berlinga. Po wojnie pomimo wielomiesięcznych poszukiwań niestety nie udało się odnaleźć ciała „Xięcia”. Symboliczna tabliczka znajduje się na grobie jego ojca Jana Samsonowicza na Starych Powązkach, został też upamiętniony na Mogile Symbolicznej w kwaterze Batalionu „Zośka” na Wojskowych Powązkach.

 

Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy oraz dwukrotnie Krzyżem Walecznych.

 

Tekst przygotowała Małgorzata Jakubiak.

 

 

Bibliografia:

 

1) Trojan Włodzimierz, Kwatera Batalionu „Zośka” Armii Krajowej , Warszawa 2017 (wyd. III), str. 270-272

2) Wachowicz Barbara, To „Zośki” wiara! część 2, cykl: Wierna Rzeka Harcerstwa, Warszawa 2005, str. 171, 208

 

Strony internetowe:

http://www.batalionzoska.pl/batalion/biogramy/ (strona dostępna 17.09.2021 r.)

https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/andrzej-samsonowicz,39279.html (strona dostępna 17.09.2021 r.)

https://lekarzepowstania.pl/osoba/andrzej-samsonowicz/ (strona dostępna 17.09.2021 r.)

https://www.facebook.com/kamienienaszaniec/posts/2414085158639344/ (strona dostępna 17.09.2021 r.)

 

Zobacz także: Wspomnienia o Andrzeju Samsonowiczu „Xięciu”

KWESTA ON-LINE