Andrzej Łukoski „Blondyn” urodził się 22 października 1923 roku. Rodzicami jego byli: Kazimierz i Irena z domu Jung. Ojciec Kazimierz Orlik-Łukoski był generałem brygady Wojska Polskiego, przed wybuchem II wojny światowej był dowódcą 11 dywizji piechoty w Stanisławowie, w czasie kampanii wrześniowej dowodził odcinkiem „Słowacja” Armii Karpaty, zginął zamordowany przez NKWD w Charkowie. Andrzej miał młodszego brata Jerzego ps. „Żereń”, który walczył w Powstaniu Warszawskim w I plutonie „Sad” 2 kompanii „Rudy” batalionu “Zośka”.
Andrzej przez rok pobierał naukę w Korpusie Kadetów we Lwowie. Następnie kształcił się w gimnazjum w Stanisławowie, w którym w 1939 roku uzyskał tzw. „małą maturę”.
We wrześniu 1939 roku, kiedy wybuchła II wojna światowa pełnił pomocniczą służbę wojskową w Stanisławowie, w szeregach działającego tam Przysposobienia Wojskowego. W grudniu tegoż roku, razem z mamą i bratem przeniósł się do Warszawy. Będąc w Stolicy zaangażował się w działalność konspiracyjną, początkowo należał do PET-u, a następnie razem z całą jego żoliborską grupą przeszedł jesienią 1942 roku do Grup Szturmowych. Brał czynny udział w wielu akcjach Szarych Szeregów m.in.:
1) akcji Celestynów (20.05.1943 roku – odbicie więźniów wiezionych pociągiem do KL Auschwitz; zespół uderzeniowy)
2) akcja „Sól” (27.05.1943 roku – przejęcie chemikaliów służących do produkcji materiałów wybuchowych)
3) akcja pod Szymanowem (22.11.1943 roku – ostrzelanie i wykolejenie pociągu na trasie Warszawa-Berlin; zastępca dowódcy)
4) akcja pod Choszczówką (3-4.04.1944 roku – próba wykolejenia niemieckiego pociągu jadącego na trasie Warszawa-Królewiec; dowódca akcji)
Wiosną 1944 roku, ukończył II turnus Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agricola” uzyskując stopień sierżanta podchorążego. W czerwcu 1944 roku został mianowany zastępcą dowódcy 1 kompanii „Maciek”, a 13 lipca tr. po śmierci dotychczasowego dowódcy Andrzeja Malinowskiego „Włodka” jej dowódcą.
W Powstaniu Warszawskim brał udział w walkach na Woli i Starym Mieście. Uczestniczył w zdobywaniu szkoły na ul. Okopowej tzw. „Twierdzy”. Zginął 18 sierpnia 1944 roku na ul. Przejazd. Po wojnie w marcu 1945 roku został ekshumowany i pochowany na Wojskowych Powązkach w kwaterze żołnierzy Batalionu „Zośka” (A20-IV-11). Pośmiertnie został awansowany do stopnia porucznika.
Został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy oraz Krzyżem Walecznych.
Bibliografia:
1) Trojan Włodzimierz, Kwatera Batalionu „Zośka” Armii Krajowej , Warszawa 2011 (wyd. II), str. 106, 236-237
strony internetowe:
https://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/82572,Andrzej,Lukoski.html (strona dostępna 23.09.2021 roku)
http://www.batalionzoska.pl/batalion/historia/wojna/ (strona dostępna 21.10.2021 roku)
https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/andrzej-lukoski,28523.html (strona dostępna 23.09.2021 roku)
https://plwiki.pl/Leksykon/Andrzej_%C5%81ukoski (strona dostępna 23.09.2021 roku)
Zobacz także: